Okres, podczas którego kierowca może prowadzić ciężarówkę, jest ściśle normowany przez przepisy krajowe i unijne. Przekroczenie czasu pracy kierowcy wiąże się najczęściej z konsekwencjami w postaci wysokich kar. W tekście przedstawimy najważniejsze informacje dotyczące tego jak długo może pracować kierowca, ile wynosi mandat za przekroczenie czasu pracy oraz co oznacza przekroczenie czasu jazdy o 1 minutę.

Dlaczego przekroczenie czasu pracy kierowcy to tak poważne złamanie zasad ruchu drogowego? Pracownik, który zbyt długo prowadzi pojazd jest zdekoncentrowany i zmęczony. Znacznie wpływa to na szybkość jego reakcji, ogranicza świadomość i może doprowadzić niekiedy nawet do zaśnięcia za kierownicą. Bardzo zmęczony kierowca jest zagrożeniem dla bezpieczeństwa ruchu drogowego!

Jak długo może pracować kierowca?

Czas pracy kierowcy wskazuje międzynarodowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego nr 561/2006 oraz Ustawa o czasie pracy kierowców z 16 kwietnia 2004 r. Liczba godzin, które może przejechać kierowca, jest bardzo precyzyjnie wskazana.

• Dobowy maksymalny czas pracy kierowcy to 9 godzin
• Kierowca co 4,5 godziny powinien robić przerwę wynoszącą 45 minut. Może ją podzielić na dwa okresy (15 minut i 30 minut).
• Dwa razy w tygodniu kierowca może skorzystać z wydłużonego czasu pracy wynoszącego 10 godzin.

Za przekroczenie czasu pracy kierowcy przewidziane są surowe kary. To środek zapobiegawczy i dyscyplinujący. Ma ograniczyć pokusę przekraczania okresu pracy, a co za tym idzie narażenia na niebezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego.

Przekroczenie czasu pracy – z czym może się to wiązać?

Taryfikator kar za przekroczenie czasu pracy kierowcy jest precyzyjnie określony w znowelizowanej Ustawie o transporcie drogowym i czasie pracy kierowców. Ile wynosi mandat za przekroczenie czasu pracy? Wszystko zależy od tego, jak poważne jest wykroczenie.

Załącznik nr 3 do Ustawy o czasie pracy kierowców wskazuje, że w Polsce istnieje 15 minut tolerancji, jeżeli chodzi o zbyt długą jazdę. Oznacza to, że przekroczenie czasu jazdy o 1 minutę nie otrzymamy mandatu karnego. Ustawodawca przewidział kary od 15 minut w górę.

• Mandat za przekroczenie czasu jazdy od 15 minut do 1 godziny – 50 złotych. Mandat zwiększa się do 100 złotych, jeżeli mówimy o przekroczeniu wydłużonego czasu pracy.
• Od 1 godziny do 2 godzin – 150 złotych (lub 200 złotych przy wydłużonym czasie pracy do 10 godzin na dobę).
• Od 2 godziny za każdą rozpoczętą – 200 złotych (lub 250 złotych przy wydłużonym czasie pracy do 10 godzin na dobę).
• Od 13 godzin i 30 minut pracy, za każdą rozpoczętą później godzinę, w przypadku braku przerwy lub odpoczynku trwającego co najmniej 4 godziny i 40 minut – 550 złotych.
• Mandat za przekroczenie 15 godzin pracy, za każdą rozpoczętą godzinę, w przypadku jakiejkolwiek przerwy lub odpoczynku, który trwa mniej niż 4 godziny i 30 minut w związku z wydłużonym czasem pracy – 550 złotych.

Kierowca może zostać ukarany mandatem także za wydłużenie tygodniowego i dwutygodniowego czasu pracy lub skrócenie wyznaczonych w ustawie okresów odpoczynku (regularnego, dziennego, tygodniowego).

Za kontrolę czasu jazdy i sprawdzenie, czy nie doszło do przekroczenia czasu pracy kierowcy odpowiedzialne są takie służby jak policja, ITD., Służba Celna, Straż Graniczna, Państwowa Inspekcja Pracy (tutaj wyłącznie na terenie przedsiębiorstwa).

Kiedy przekroczenie czasu jazdy przez kierowcę zawodowego jest dozwolone?

Istnieją przypadki, że przekroczenie czasu pracy przez kierowcę nie wiąże się z mandatami karnymi. Mówi o tym artykuł 12 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 561/2006.

Przeczytamy tam, że dopuszczalne jest przekroczenie czasu jazdy o godzinę lub dwie, ale muszą zostać spełnione określone warunki.

Jakie to warunki?

• Pogorszenie warunków atmosferycznych – np. nagłe opady deszczu lub śniegu, które ograniczyły widoczność i uniemożliwiły bezpieczne dotarcie na postój.
• Brak miejsc parkingowych na zaplanowanym parkingu – kierowca nie może się zatrzymać na drodze i musi dotrzeć na inny, bezpieczny parking dla pojazdów ciężarowych.
• Korki związane z nagłym remontem lub zdarzeniem na drodze – niekiedy korki mogą sprawić, że kierowca przekroczy czas jazdy i nie będzie w stanie dotrzeć na żadne miejsce parkingowe, przed zaplanowaną przerwą.
• Nieprzewidziana awaria pojazdu – dotyczy awarii, które może samodzielnie naprawić kierowca lub takich, gdzie konieczna jest interwencja serwisu.

Kierowca powinien w czasie dodatkowym dojechać do bezpiecznego miejsca i dokonać niezwłocznie wydruku z tachografu cyfrowego (zachęcamy również do przeczytania naszego dedykowanego wpisu dot. opisywania wydruku z tachografu). Na tachografie powinna znaleźć się informacja, dlaczego zaszło przekroczenie czasu pracy kierowcy oraz adnotacja, że powołujemy się na art. 12/561/2006 WE.

Pamiętajmy, że powyższe wyjątki nie dotyczą sytuacji, które można było przewidzieć na etapie planowania trasy! Nie ma też gwarancji, że nie dostaniemy mandatu, a niekiedy odpowiednie służby mogą wyłącznie zmniejszyć przewidzianą pierwotnie karę.